De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol is officieel uit zijn ambt gezet. Dat heeft het constitutioneel hof van Zuid-Korea unaniem bepaald. Op 14 december stemde een tweederdemeerderheid van het parlement voor de afzetting van Yoon na de mislukte machtsovername eerder die maand. Een dag later werd hij gearresteerd. Hij was daarmee de eerste zittende president van Zuid-Korea die werd vastgezet. In maart kwam hij weer op vrije voeten.
Wanneer het parlement in Zuid-Korea een president afzet, wordt hij eerst geschorst. Het is dan aan het constitutioneel hof om binnen 180 dagen een beslissing te nemen over het lot van weggestemde president.
De centrale vraag was of Yoon met het uitroepen van de noodtoestand de grondwet had overtreden. In Zuid-Korea kan de president de noodtoestand uitroepen als de nationale veiligheid in geding is, het land in oorlog verkeert of in een andere noodsituatie van vergelijkbare ernst. De rechters hebben bepaald dat hier geen sprake van was.
Binnen zestig dagen zullen er presidentsverkiezingen gehouden worden om een opvolger voor Yoon te kiezen.
Zoals verwacht zijn er veel mensen op de been in de hoofdstad. Om de verwachte drukte in goede banen te leiden hebben de autoriteiten de nodige veiligheidsmaatregelen genomen.
Zo werd het gebied rond het gerechtshof afgezet, zijn er verschillende blokkades opgeworpen en is er veel politie ingezet. Bij het constitutioneel hof zijn zo’n 7.000 politieagenten op de been. Ook blijven scholen, tempels en musea in bepaalde delen van de stad komende dag gesloten en zal er op sommige metrohaltes niet gestopt worden.
Er is de afgelopen maanden veel gedemonstreerd, zowel door voorstanders als tegenstanders van Yoon. In januari liep een demonstratie van pro-Yoon-betogers bij het hof uit de hand. Daarbij raakten 17 politieagenten gewond.
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor politieke onrust en grote demonstraties. Het is voor buitenlanders in Zuid-Korea niet toegestaan mee te doen aan betogingen.
Zuid-Koreanen twijfelen
Peilingen van maart laten zien dat 35 procent van de ondervraagden op dit moment DPK-leider Lee Jae-myung de meest geschikte presidentskandidaat vindt. Het was lang onzeker of hij zichzelf verkiesbaar kon stellen. Hij werd verdacht van het overtreden van de verkiezingswet tijdens de presidentsverkiezing van 2022. Eind maart werd hij door het hof niet schuldig bevonden waarmee de weg naar de presidentsverkiezingen weer open ligt.
De op een na grootste favoriet is Kim Moon-soo, een politicus met een verleden binnen conservatieve partijen. Momenteel dient hij als partijloze voorzitter van de economische, sociale en arbeidsraad van Zuid-Korea. Hij geniet het vertrouwen van 10 procent van de ondervraagden. Maar de strijd is verre van beslecht. Zo’n 34 procent van de Zuid-Koreanen gaf in maart aan nog geen idee te hebben op wie ze willen stemmen of denkt dat er geen geschikte kandidaat zal zijn.
