
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) moet opnieuw kijken wie er als eerste mag worden aangesloten op het stroomnet. De huidige lijst van de waakhond is niet zorgvuldig genoeg opgesteld en onderbouwd, oordeelt het College van Beroep.
Veertien partijen stapten vorig jaar naar de rechter omdat ze vonden dat ze thuishoorden op deze lijst van de ACM of een hoger plekje verdienden. Hieronder waren groepen zoals huisartsen en datacenters, maar ook overheidsinstanties en bedrijven waaronder KPN, NS en ProRail.
Het College gaf hen vandaag gelijk. De ACM maakte het onderscheid op basis van een Europese lijst. Volgens de rechter had de waakhond breder moeten kijken en ook naar de argumenten van de klagers. Die wezen bijvoorbeeld op hun wettelijke verplichting om te verduurzamen of andere wettelijke eisen waaraan zij moeten voldoen.
Voorranglijst niet groter
Wel benadrukte het College dat de uitspraak niet per definitie betekent dat méér partijen voorrang moeten krijgen. “Als iedereen voorrang krijgt, krijgt niemand voorrang”, aldus het College. De ACM zei dit eerder ook al.
De uitspraak ging louter over de manier waarop deze prioriteitenlijst was samengesteld, niet over wie erin moet zijn opgenomen. Het voorrangskader blijft ook gewoon bestaan tot uiterlijk 1 januari 2026. In de tussentijd moet de ACM een nieuwe lijst opstellen, die dan dus beter gemotiveerd moet zijn.
Wie het eerst komt
Tot 1 oktober vorig jaar was het: wie het eerst komt, wie het eerst maalt bij het stroomnetwerk. Hierdoor zou het mogelijk zijn dat bijvoorbeeld een datacentrum voorrang krijgt op een ziekenhuis. Om dat te voorkomen stelde de ACM een voorrangskader vast.
Dat bestaat uit drie categorieën van partijen die voorrang krijgen op het netwerk: op de eerste plek staan bedrijven en instellingen die helpen om de netcongestie te verminderen. Dan volgen partijen die zorgen voor veiligheid, denk aan de politie en acute gezondheidszorg. En op de derde plek staan instellingen die zorgen voor basisvoorzieningen, zoals basisscholen en het gasnet.
De enige aanpassing die het College doorvoert, is dat de openbare drinkwatervoorziening van de categorie basisvoorzieningen naar veiligheid gaat. Dit was op verzoek van de ACM zelf.