De gemeente Utrecht kan voortaan informatie opvragen bij Duitse gevangenissen over Utrechtse gevangenen die in dat land een plofkraak hebben uitgevoerd. Het moet daardoor duidelijk worden wanneer de veroordeelde vrijkomt, zodat in Nederland een begeleidingstraject kan worden opgestart.
“Aan de ene kant moet je mensen straffen die over de schreef gaan”, zegt burgemeester Dijksma. “Maar ze komen meestal niet beter uit de gevangenis dan ze erin gingen.” Met een-op-een-begeleiding krijgen ex-gevangenen meer perspectief, verwacht ze. “We begeleiden ze ook om te voorkomen dat ze weer in oude fouten vervallen.”
Bankbiljetten onbruikbaar
Opvallend vaak komen plofkrakers in Duitsland uit Utrecht en Amsterdam. De meest recente cijfers van het Bundeskriminalambt, de federale recherche in Duitsland, gaan over 2023. Toen kwamen 160 van de 201 plofkraakverdachten uit Nederland.
Veel Nederlandse plofkraakbendes wijken uit naar Duitsland, omdat maatregelen in Nederland de kans op een succesvolle plofkraak hebben verkleind. Zo zijn buitgemaakte bankbiljetten vaak onbruikbaar doordat ze na een explosie automatisch aan elkaar worden gelijmd.
De buurlanden werken al langer samen om dat aan te pakken, maar het uitwisselen van informatie over de afloop van een celstraf is nieuw.
Meer misdrijven
Vooral in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, die aan Nederland grenst, komen veel plofkraken van Nederlanders voor. Minister van Justitie Limbach werkt graag mee aan het uitwisselen van de informatie. “Toen we veel plofkraken hadden sloten meer banken de pinautomaten. Daarom is het heel belangrijk voor ons om deze vorm van criminaliteit te stoppen”, zegt hij. In Duitsland is het nog heel gebruikelijk om in winkels contant af te rekenen.
De plofkraak is vaak niet de enige misdaad die daders begaan, zegt Cecile Kosterman van de politie Midden-Nederland tegen RTV Utrecht. “Daders scheuren met een volgeladen achterbak van Duitsland naar huis”, zegt ze. “Het is een risico om hard te rijden op de snelweg. We hebben daardoor ook in Nederland dodelijke slachtoffers gehad.”
Volgens Kosterman worden de explosieven vaak in garageboxen bewaard waar ook mensen boven wonen. Bovendien wordt na een plofkraak illegaal geld in omloop gebracht in de maatschappij. “Daarmee stellen we ons land beschikbaar om wit te wassen, en dat wil je natuurlijk niet.”
Beeldbellen
Vandaag diende Dijksma het eerste informatieverzoek in. De begeleiding verschilt per persoon. Het kan bijvoorbeeld gaan om fysieke bezoeken, beeldbellen of contact via het netwerk van de gedetineerde. Het is voor de gevangenen niet verplicht om de hulp van de gemeente aan te nemen.
