Een nipte meerderheid van de Tweede Kamer is tegen het nieuwe defensieplan van de Europese Commissie. Onder meer coalitiepartijen PVV, NSC en BBB stemden in met een motie om niet mee te doen aan ‘Herbewapen Europa’, waarvoor 800 miljard euro wordt uitgetrokken.
De kritiek van de partijen in de Tweede Kamer richt zich vooral op de aankondiging van de Europese Commissie dat landen de begrotingsregels opzij mogen zetten, om meer geld te gaan lenen voor defensie. Daardoor zal hun staatsschuld mogelijk veel sneller oplopen.
Daarnaast wil een Kamermeerderheid niet dat Europese landen gezamenlijk leningen afsluiten om het defensiebudget te verhogen. Dat levert een risico op dat landen in de toekomst elkaars schuld moeten gaan afbetalen.
Nieuwe schuldencrisis
NSC-leider Pieter Omtzigt wijst erop dat de financiering doet denken aan eurobonds. “Het vergroot het risico op een nieuwe en diepe schuldencrisis”, zei hij in een stemverklaring. “Die bedreigt de bestaanszekerheid en dan zijn landen niet meer in staat om Oekraïne te helpen.”
Ook de VVD is in principe tegen gezamenlijke EU-schulden. Toch stemde de partij niet in met de motie, omdat de details van het plan nog niet bekend zijn. “Ik vind alle standpunten over een plan dat niet bestaat voortijdig”, zei VVD-partijleider Dilan Yesilgöz voordat de stemming begon.
Daarnaast wil ze dat premier Schoof genoeg handelingsvrijheid krijgt als hij over Oekraïne om tafel gaat met andere Europese leiders. “Ik vind niet dat je een kabinet met handen op de rug op pad kan sturen. Je moet geen politiek wensenlijstje meegeven.”
“Premier in zijn hemd”
Oppositiepartijen GroenLinks-PvdA en D66 wezen er in hun stemverklaring op dat de motie premier Schoof weinig mandaat geeft. “Het is gekkenwerk en zet de premier volledig in zijn hemd”, zei D66-leider Jetten. Europese leiders hebben er vorig week al mee ingestemd om het herbewapeningsplan verder uit te werken.
“Deze premier moet in Europa mee kunnen praten”, vindt ook Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA. “Anders zit Nederland niet meer in de cockpit van Europa.” Hij verzocht premier Schoof voor 17.00 uur vandaag met een reactie te komen.
In de file
De motie van JA21-leider Joost Eerdmans werd vorige week al behandeld in de Tweede Kamer, voordat premier Schoof naar een Europees topoverleg over Oekraïne reisde. Die stemming liep uit op een gelijkspel.
Opmerkelijk genoeg miste Eerdmans zelf de stemming, omdat hij in de file stond. Met zijn stem erbij had het voorstel toen al een meerderheid gehaald.
