Een drone die over een weiland vliegt en alle soorten eieren van weidevogels kan onderscheiden: dat wil de Bond Friese Vogelwachten (BFVW) werkelijkheid maken. De organisatie krijgt er een subsidie van 200.000 euro voor.
Twee jaar geleden begon BFVW met de ontwikkeling van deze nieuwe drone. Die kan met behulp van AI ontdekken wat voor nestjes en eieren er in het gras liggen.
Dat is belangrijk om maaislachtoffers onder vogels te voorkomen. In mei en juni start doorgaans het maaiseizoen en gaan de boeren het land op om het gras te maaien, maar in dezelfde tijd is ook het broedseizoen. Dan hebben weidevogels vaak een nestje in het hoge gras.
Deze combinatie van omstandigheden leidt jaarlijks tot veel slachtoffers in het veld. Boeren en vogelbeschermers zoeken al jaren naar manieren om dat te voorkomen.
Handmatig beoordeeld
Deze drone kan daar dus op een snelle en slimme manier bij helpen. Vliegend over het veld kan de apparatuur een scan maken en precies aantonen waar de nestjes zich bevinden. Daar kan vervolgens rekening mee worden gehouden bij het maaien.
Het was een hele klus om de drone te trainen op het herkennen van de verschillende soorten nesten, zegt René van Dam van de BFVW tegen Omrop Fryslân. Er werden 70.000 foto’s van een weiland gemaakt. Daarvan zijn er vervolgens 10.000 beoordeeld door mensen.
Wanneer op de foto een nest werd gezien, werd er een vakje omheen getekend. Op die manier kon de AI-drone nesten leren herkennen voor de overige duizenden foto’s. “Heel simpel”, aldus Van Dam. “We geven voorbeelden, en op een gegeven moment snapt de software dat.”
De drone moet uiteindelijk ook verschillen tussen de nesten gaan onderscheiden. “Mensen weten op een bepaald moment het verschil tussen een kievitsnest en een gruttonest”, zegt Van Dam. “Bijvoorbeeld door de kleuring van de eieren en de draaiing van het gras.”
Succesvol
Een proef blijkt succesvol te zijn, en daarom wil BFVW de software nu gaan uitbreiden en de drone ook in de praktijk gaan inzetten. Dat kan met behulp van twee ton aan subsidie. Het geld is afkomstig van de provincie Friesland en een potje voor gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie.
Betrokken bij het project zijn hogeschool NHL Stenden in Leeuwarden, de Dairy Campus in Leeuwarden, softwareproducent Air Drone Support en melkveehouderij Bruinsma uit Lollum.
Drones worden al vaker ingezet in de zoektocht naar eieren. Dan gaat het vaak om drones met een warmtecamera die verstopte eieren en dieren in het gras opspoort. Maar een drone die aan de hand van camerabeelden nesten kan vinden én onderscheiden, wordt nog niet breed gebruikt, zegt Van Dam.
Kievitsei
Jaarlijks worden rond deze tijd van het jaar de weilanden volop onderzocht in de zoektocht naar het eerste kievitsei. Het is een grote eer om dat te vinden. De kievit is de eerste weidevogel die begint met het leggen van eieren, en de vondst van dit ei staat symbool voor het begin van het voorjaar.
Of het eerste kievitsei voortaan gevonden kan worden met een AI-drone is absoluut niet het geval volgens Van Dam. “We hebben al in de reglementen opgenomen dat drones niet thuishoren in zo’n wedstrijd.”
Hij zegt bovendien uit te gaan van de eerlijkheid van de vinder. “Je moet de drone zien als hulpmiddel”, vindt hij. “Het is hartstikke belangrijk dat mensen kennis houden van het veld. Een drone heeft die kennis niet.”
