Zweden probeert via de NAVO druk uit te oefenen op bondgenoot Turkije om de Zweedse journalist Joakim Medin vrij te krijgen. Medin werd donderdag bij aankomst in Istanbul opgepakt en zit sindsdien vast. “De zaak heeft voor ons de hoogste prioriteit”, zegt de Zweedse minister Malmer Stenergard van Buitenlandse Zaken.
Turkije beschuldigt Medin van lidmaatschap van een gewapende terreurbeweging en belediging van de president, staat in een verklaring die het kantoor van president Erdogan gisteren liet uitgaan. Daarin wordt Medin, een Zweedse journalist van de krant Dagens ETC, omschreven als iemand die bekendstaat om zijn “anti-Turkije-nieuws” en “banden met terreurorganisatie PKK”.
Erdogan-pop
In de verklaring wordt specifiek verwezen naar Medins vermeende rol bij een anti-Erdogan-protest in Stockholm van ruim twee jaar geleden. Op 11 januari 2023 hesen actievoerders van het Zweedse Rojava-comité, een netwerk dat actievoert voor Koerdische strijders in Syrië en Turkije, een Erdogan-pop ondersteboven aan een touw omhoog. “De geschiedenis laat zien hoe dictators eindigen”, schreef de groep bij een video van de beelden.
Erdogan reageerde woedend op die vergelijking met de Italiaanse fascistische dictator Mussolini, die in 1945 na zijn executie ook zo werd opgehangen. De Turkse president riep de Zweedse ambassadeur in Ankara op het matje en eiste dat de Zweedse regering stappen zou ondernemen “tegen terroristische groeperingen”. Dat was voor Turkije een van de voorwaarden om in te kunnen stemmen met de toetreding van Zweden tot de NAVO.
In de verklaring van gisteren stelt het kantoor van Erdogan dat Medin in 2023 zij aan zij met het Rojava-comité actievoerde. Het Turkse Openbaar Ministerie deed onderzoek naar het protest en kreeg daarbij naar eigen zeggen vijftien betrokkenen in het vizier, onder wie Medin. De journalist zou ook contacten hebben gelegd tussen de Koerdische PKK en de pers, aldus Erdogans kantoor.
Het Zweedse Rojava-comité weerspreekt al die beschuldigingen. “Joakim Medin is nooit lid geweest van het Rojava-comité en had niets te maken met onze actie. Het was volledig door ons gepland en uitgevoerd. Maar het is geen toeval dat Erdogan de journalist gevangenneemt die de Turkse vervolging van Koerden het hardnekkigst heeft onderzocht.”
Valse beschuldigingen
“Al deze beschuldigingen zijn vals”, zegt ook hoofdredacteur Andreas Gustavsson van Dagens ETC over de Turkse aantijgingen. “Joakim is een journalist. Hij monitort, rapporteert en analyseert. Hij is natuurlijk geen lid van de PKK of een andere groep. Hij naait geen Erdogan-poppen. Hij beledigt niemand. Journalistiek is geen misdaad. Feiten zijn geen belediging.”
Medin (40), die al jaren over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten schrijft, wilde in Turkije verslag doen van de massale protesten na de arrestatie van burgemeester Imamoglu van Istanbul. Tien jaar geleden werden hij en zijn tolk een week vastgehouden door het Syrische regime toen Medin daar verslag wilde doen van de situatie van de Koerden in het land.
Hoofdredacteur Gustavsson vindt dat de Zweedse regering de druk op Turkije moet opvoeren om Medin weer vrij te krijgen. Hij krijgt bijval van de Zweedse journalistenvakbond, advocaten, politici en internationale organisaties als Reporters Without Borders en Amnesty. “Het is compleet onacceptabel dat journalisten tijdens hun werk worden gearresteerd”, zegt voorzitter Ulrika Hyllert van de Zweedse journalistenvereniging.
Buitenlandminister Malmer Stenergard liet vandaag weten de zaak later deze week tijdens de NAVO-top in Brussel met haar Turkse collega te willen bespreken. “Het is altijd heel ernstig als journalisten gevangen worden gezet”, zei ze, zonder op de Turkse beschuldigingen in te gaan. “Daarom heeft deze zaak ook de hoogste prioriteit voor de regering.”
