
President Trump heeft opdracht gegeven voor de ontmanteling van het Amerikaanse ministerie van Onderwijs. Hij tekende hiervoor een decreet tijdens een mediamoment in het Witte Huis, in aanwezigheid van scholieren en de minister van Onderwijs.
Volgens Trump geeft zijn land te veel geld uit aan onderwijs en zijn de resultaten teleurstellend. “Na 45 jaar geeft de VS meer uit aan onderwijs dan welk land dan ook en toch staan we aan de onderkant van de lijstjes als het gaat om succes.”
Het afschaffen van het ministerie was een verkiezingsbelofte van Trump. De president wil de verantwoording voor het onderwijssysteem volledig bij de individuele staten neerleggen.
“Het klinkt raar, maar iedereen weet dat het juist is”, zei Trump vlak voor het tekenen van het decreet. Ook richtte hij zich tot de minister van Onderwijs: “Hopelijk blijf je er niet te lang, we gaan iets anders voor je vinden.”
Het ministerie wordt niet volledig afgeschaft, maar de functies moeten volgens het decreet tot een minimum worden beperkt. Bepaalde ‘kerntaken’, zoals financiering voor scholen in achterstandsgebieden en voor kinderen met een beperking, zullen doorgaan. Voor volledig afschaffing van het federale ministerie van Onderwijs is toestemming van het Congres nodig.
Toestemming Senaat
Het ontmantelen van het ministerie is het zoveelste controversiële besluit van de Amerikaanse president, die precies twee maanden geleden werd geïnstalleerd. Eerder besloot hij al te stoppen met hulporganisatie USAID, dat goed is voor ongeveer 40 procent van de humanitaire hulp wereldwijd.
Veel van zijn besluiten stuiten op verzet van de rechterlijke macht. Zo besloot een rechter al dat de ontmanteling van USAID moet worden teruggedraaid, omdat deze in de strijd is met de grondwet.
Ook het besluit over het onderwijsministerie levert kritiek op. Critici stellen dat het vooral lage inkomensgroepen en leerlingen met een beperking raakt. Voorstanders zeggen dat het onderwijs beter door de staten en ouders geregeld kan worden.
Vrijheid van onderwijs
Het ministerie van Onderwijs werd begin jaren tachtig opgericht als afsplitsing van het ministerie van Gezondheid, Onderwijs en Welzijn. Het is verantwoordelijk voor het toezicht op het onderwijsbeleid en heeft als doel onderwijsgelijkheid te bevorderen. Ook verstrekt het leningen aan scholen en studenten.
Anders dan in Nederland worden scholen in de VS niet hoofdzakelijk door de nationale overheid gefinancierd. Er is meer vrijheid van onderwijs: veel scholen worden betaald door de staten of lokale overheden, en er bestaan ook veel privéscholen.
Het ministerie van Onderwijs is een van de kleinste ministeries in de Verenigde Staten, met ongeveer 4000 medewerkers. Het had in 2024 een budget van zo’n 268 miljard dollar: ongeveer 4 procent van alle uitgaven van de federale overheid.