Het kopen van kabeltjes, kleding en make-up in Chinese webshops als Temu of Shein is zo populair geworden, dat het volgens toezichthouders in Nederland “onmogelijk” is geworden alle pakketjes te controleren. Ze slaan alarm, omdat de markt daardoor wordt overspoeld met gevaarlijke, giftige en niet-duurzame producten.
Gemiddeld komen er elke minuut maar liefst 1200 individuele pakketjes van buiten de Europese Unie in Nederland aan. Dat zijn er ruim 1,7 miljoen per dag. En dat aantal groeit hard door, vertellen de toezichthouders vandaag in een gesprek met Kamerleden.
Ook koelkasten
Vroeger zonden fabrikanten grote hoeveelheden producten naar Nederland, om ze vervolgens vanuit een distributiecentrum te gaan verkopen. Nu sturen die bedrijven allemaal kleine individuele pakketjes, die rechtstreeks naar consumenten gaan. Dat is goedkoper, omdat ze voor bestellingen onder de 150 euro geen importheffing hoeven te betalen.
Nederland is, onder meer vanwege de Rotterdamse haven, een belangrijk doorvoerland voor dit soort pakketjes. Verreweg het grootste gedeelte van de miljoenen bestellingen gaat weer door naar ander landen binnen de Europese Unie.
Steeds meer producten worden op deze wijze verkocht. “Ook koelkasten komen nu rechtstreeks uit China”, zegt Mattheus Wassenaar, inspecteur-generaal bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). “De gevaarlijke producten eruit pikken is zoeken naar een speld in een hooiberg.”
Handelsoorlog
En als er dan een gevaarlijk product wordt gevonden, is het lastig om daarvoor iemand op de vingers te tikken. De grote Aziatische webshops hebben geen vertegenwoordiger in de Europese Unie, waardoor ze voor de toezichthouders ongrijpbaar zijn. De douane, ILT en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit zouden dan ook graag zien dat zo’n vertegenwoordiger op Europees niveau voor alle producten wordt verplicht.
“In zekere zin is dit een handelsoorlog”, vindt Wassenaar. “Er worden producten binnengebracht die niet aan de regels voldoen. Het bedrijfsleven hier heeft daardoor een groot concurrentienadeel.”
De douane zou verder het liefst zien dat fabrikanten worden gedwongen om hun producten weer in bulk te verzenden. “Het is efficiënter om een container met duizend kerstboomlampjes in één keer te kunnen beoordelen, dan dat wij duizend individuele pakketjes met die lampjes moeten beoordelen”, vertelt Roel van ’t Veld van de douane aan Kamerleden.
De Europese Commissie heeft ook net aangekondigd maatregelen te willen nemen tegen de grote stroom goedkope spullen uit Azië. Zo is het plan om toch weer importheffingen te gaan rekenen voor bestellingen onder de 150 euro. Daardoor wordt het minder aantrekkelijk om pakketjes rechtstreeks naar consumenten te versturen.
Daarnaast lopen er op dit moment grote onderzoeken van de Europese Commissie naar de Chinese webwinkels Shein en Temu, vanwege de verkoop van illegale producten. Toch zal het volgens de toezichthouders moeilijk worden om de goedkope spullen uit Azië helemaal uit de bannen. “Als Shein op zwart gaat, komt er gewoon weer een nieuwe versie van die site”, voorspelt Wassenaar.
