Met spanning werd gisteren uitgekeken naar het telefoongesprek tussen de Russische president Poetin en de Amerikaanse president Trump over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Het zou ruim twee uur hebben geduurd. De eerste berichten waren positief, maar is vrede dichterbij gekomen?
Het Witte Huis en het Kremlin maakten na afloop bekend dat Poetin heeft beloofd om zich de komende dertig dagen aan een staakt-het-vuren te houden dat alleen geldt voor aanvallen op energiecentrales en infrastructuur. De Oekraïense president Zelensky zei daarmee akkoord te gaan.
Amerika had een staakt-het-vuren van dertig dagen voorgesteld zonder voorwaarden. Oekraïne stemde daar vorige week in de Saudische stad Jeddah al mee in, om zijn goede wil te tonen. De uiteindelijk gemaakte afspraak met Poetin steekt daar mager bij af, vooral ook omdat Poetin vasthoudt aan een hele lijst met aanvullende eisen.
Daarbij komt nog dat er twee versies van de afspraak zijn: het Witte Huis meldt dat aanvallen “op energiecentrales en infrastructuur” worden gestopt, het Kremlin zegt dat het gaat om aanvallen op de “energie-infrastructuur”.
‘Betekent niets’
De Duitse minister Boris Pistorius van Defensie vindt dat de afspraak met de Russische president niets betekent en dat Trump grotere concessies moet afdwingen. “Aanvallen op civiele infrastructuur in de eerste nacht na dit zogenaamd cruciale en geweldige telefoongesprek zijn niet afgenomen”, zei Pistorius tegen de Duitse omroep ZDF.
De Oekraïense luchtmacht meldt dat er vannacht 145 Russische aanvallen met drones zijn geweest die schade hebben aangericht aan onder meer de energie-infrastructuur. De krant Kyiv Post bericht dat een deel van de stad Slovjansk zonder elektriciteit kwam te zitten, na een luchtaanval kort na het gesprek tussen Poetin en Trump.
“Poetin speelt hier een spelletje en ik weet zeker dat de Amerikaanse president niet veel langer kan toekijken”, concludeert Pistorius.
‘Eigenlijk geen concessies’
Ook buitenlandchef Kaja Kallas van de Europese Unie concludeert dat Moskou niet te vertrouwen is. Ze beschouwt de informatie die tot nu toe bekend is gemaakt als bewijs dat Rusland eigenlijk geen concessies wil doen.
Kallas noemde tegenover verslaggevers in Brussel de Russische eis om de westerse militaire hulp aan Oekraïne stop te zetten onaanvaardbaar. “Als we stoppen met het verlenen van militaire hulp kunnen de Oekraïners zichzelf niet langer verdedigen en kunnen de Russen gewoon doorgaan”, zei ze. “De sterkste veiligheidsgarantie die er is, is een sterk Oekraïens leger.”
Wat Zelensky betreft, is er niets veranderd. Rusland is niet opgehouden met aanvallen op de infrastructuur, maar ook de Oekraïense aanvallen zijn niet gestopt. In de Russische regio Krasnodar zou een olieopslagplaats zijn getroffen en volgens Rusland zijn er vannacht 57 Oekraïense drones vernietigd.
De Oekraïense president belt later vandaag met Trump en hoopt dan meer te horen over het telefoongesprek met Poetin, liet hij weten. “We zullen de details van de volgende stappen bespreken”, zei Zelensky op een persconferentie.
Onduidelijkheid hoe verder
Trump en Poetin zouden ook hebben afgesproken dat er verder wordt onderhandeld, eerst over een bestand op de Zwarte Zee. Volgens de VS zijn die gesprekken op korte termijn in de Saudische stad Jeddah en dan moet het gaan over “een volledig bestand en blijvende vrede”. Mogelijk wordt dan ook gesproken met een Oekraïense delegatie.
