De politie is volop bezig met trainen voor de NAVO-top in juni. Momenteel oefent de mobiele eenheid het ingrijpen bij eventuele rellen.
Op het terrein in Biddinghuizen waar over een paar maanden het Lowlands-festival wordt gehouden, is een dorp van zeecontainers gebouwd. Elke dag oefenen honderden politiemensen hier het optreden tegen relschoppers.
Dat demonstraties uit de hand lopen tijdens de NAVO-top, is een van de mogelijkheden waarop de politie zich voorbereidt. Andere uitdagingen zijn het tegengaan van cyberaanvallen en het veilig vervoeren van regeringsleiders.
De ME traint ieder jaar, maar nu staat de landelijke oefening specifiek in het teken van het NAVO-evenement. De politie heeft tegenspelers ingehuurd die barricades opwerpen en met houten blokken gooien.
Bij de trainingen in Biddinghuizen zijn naast ME’ers bijvoorbeeld ook vredes- en aanhoudingseenheden aanwezig. De eerste groep agenten gaat met demonstranten in gesprek zolang er geen geweld dreigt, de tweede groep is gespecialiseerd in het snel en gericht oppakken van relschoppers.
Tolerantiegrens
Welke vormen van protest worden toegestaan tijdens de NAVO-top, en waar, is nog niet duidelijk. De “tolerantiegrens” is momenteel onderwerp van gesprek met burgemeesters, vertelt Willem Woelders, nationaal commandant bij de politie.
“Het is niet proportioneel om meteen geweld te gebruiken tegen demonstranten, maar je wil ook te allen tijde de route van en naar de NAVO-top vrijhouden”, zegt Woelders. “Daar kan dus spanning zitten.”
De burgemeesters van Den Haag, Haarlemmermeer (waar Schiphol onder valt) en tussenliggende gemeenten moeten afwegen hoe te handelen als activisten bijvoorbeeld een snelweg blokkeren.
“Als de richtlijnen straks helder zijn, geven wij die mee aan de collega’s op straat zodat zij weten hoe ze moeten optreden”, zegt Woelders. “Intussen zijn we op alles voorbereid.”
Volgens Woelders wordt ook getraind voor het geval dat het communicatiesysteem C2000 uitvalt. Dat gebeurde tijdens de laatste jaarwisseling. Inmiddels zijn maatregelen genomen om nieuwe uitval te voorkomen.
Daarnaast hebben alle agenten een alternatief systeem op hun telefoon, een speciale communicatie-app. Ook daar wordt mee geoefend.
Logistieke puzzel
De NAVO-top op 24 en 25 juni in Den Haag is de grootste politieoperatie ooit in Nederland. De eerste voorbereidingen begonnen anderhalf jaar geleden. De afgelopen tijd zijn extra ME’ers, motoragenten en leden van de bewakingseenheid opgeleid.
Bijna de helft van al het politiepersoneel wordt ingezet tijdens de top. In totaal zijn dat 27.000 agenten.
Dit zorgt voor een complexe, logistieke puzzel die de komende maanden wordt gelegd, vertelt Woelders. “We moeten locaties koppelen aan al die mensen en zorgen dat iedereen straks op zijn plek is. Ook dat is een behoorlijke uitdaging.”
Militairen
Het zwaartepunt van de inzet zal liggen tijdens de top zelf, maar ook in de weken ervoor is de politie er intensief mee bezig. Dat varieert van het in orde brengen van politieauto’s tot het controleren van hotels waar hoogwaardigheidsbekleders zullen verblijven. Zo’n 45 staatshoofden en regeringsleiders, 90 ministers, 6000 delegatieleden en 2000 journalisten worden in het World Forum in Den Haag verwacht.
Naast de politie is ook defensie volop bezig met de voorbereidingen. Voor de NAVO-top worden zo’n 10.000 militairen ingezet, plus nog eens 5000 marechaussees. Ook voor defensie gaat het om een van de grootste inzetten in Nederland ooit, die tot ‘operatie Orange Shield’ is gedoopt.
Militairen zullen onder meer helpen bij het bewaken van wegen, het zoeken van explosieven, het bestrijden van nepinformatie en het bewaken van het luchtruim. Ook het leger is volop bezig met oefenen, waarbij ook scenario’s als een terroristische aanslag en een grote cyberaanval worden getraind.
