De partijleider van de grootste oppositiepartij in Turkije beschuldigt de Turkse president Erdogan van het ondermijnen van de democratie na de arrestatie van de burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu. De burgemeester wordt gezien als een van de belangrijkste politieke tegenstanders van Erdogan.
Imamoglu werd vanochtend samen met zo’n honderd anderen opgepakt. Volgens de Amerikaanse zender CNN waren er tientallen politieagenten bij het huis van de burgemeester om de arrestatie te verrichten. De Turkse justitie verdenkt Imamoglu van omkoping, fraude, leidinggeven aan een criminele organisatie en hulp bieden aan een terroristische organisatie.
De partij van Imamoglu, de centrumlinkse oppositiepartij CHP, schuift zondag een presidentskandidaat naar voren voor de verkiezingen in 2028. Imamoglu had volgens partijleider Özel de beste papieren om de partijverkiezing te winnen. Hij werd vorig jaar herkozen als burgemeester van Istanbul, na verkiezingen waarbij Erdogan zijn grootste verkiezingsnederlaag ooit leed.
Zorgen over rechtsstaat
“Democratie was een trein en Erdogan stapte er alleen in zolang het hem uitkwam”, zegt Özel tegen Turkse media. “Nu is hij uit die trein gestapt.” Ondanks de arrestatie van Imamoglu is de partij nog steeds van plan om de verkiezing van de presidentskandidaat dit weekend te laten doorgaan.
In een reactie op de woorden van Özel benadrukt de Turkse minister van Justitie Tunc dat Turkije een rechtsstaat is met onafhankelijke rechters en dat spreken van een staatsgreep “gevaarlijk en verkeerd” is. Volgens de minister houden de arrestaties geen enkel verband met de positie van Erdogan.
Eind 2024 oordeelde de Europese Commissie juist dat Turkije aan het afglijden is op het gebied van democratische normen en de rechtsstaat. Het jaar ervoor toonde de Commissie zich ook al bezorgd. Die wees toen op een gebrek aan duidelijke regels voor het aanstellen van nieuwe rechters en openbaar aanklagers.
Landelijke protesten
Op meerdere plekken in Turkije vonden na de arrestaties demonstraties plaats. Zo stonden zo’n honderd mensen te demonstreren bij het politiebureau in Istanbul waar Imamoglu wordt vastgehouden. “We kwamen hier om de burgemeester te steunen. Ze hebben hem onterecht gearresteerd”, zegt een medewerker van de gemeente Istanbul die het protest bijwoonde.
Ook voor het hoofdkantoor van de CHP in hoofdstad Ankara sprak parlementslid Deniz Yücel aanhangers toe. “De regering gaat over op tirannie, omdat ze weten dat ze geen verkiezingen meer kunnen winnen”, zei hij. In het parlementsgebouw in Ankara organiseerden CHP-volksvertegenwoordigers ook een protest. Ze verzamelden zich tijdens de vergadering gezamenlijk achter het spreekgestoelte.
Volgens de minister van Justitie is “de straat niet de plek om gerechtigheid te beschermen”. De autoriteiten hebben alle demonstraties in de provincie Istanbul de komende vier dagen verboden. Dat verbod weerhield aanhangers van Imamoglu er niet van om de straat op te gaan.
Europese politici bezorgd
Leden van de Tweede Kamer in Nederland reageren bezorgd op de arrestaties. D66-Kamerlid Paternotte noemt de arrestaties “gewoon dictatorgedrag”. “Nu de ogen van de wereld gericht zijn op oorlogen grijpt Erdogan zijn kans om de man op te sluiten die later deze week de oppositieleider zou worden”, zegt Paternotte.
NSC-Kamerlid Kahraman spreekt van zorgwekkende ontwikkelingen in Turkije. “De huidige regering moet transparante en eerlijke verkiezingen garanderen en geen acties ondernemen om dit te ondermijnen.”
Ook de Franse minister van Buitenlandse Zaken heeft zijn zorgen geuit. “De arrestaties van vandaag zullen waarschijnlijk ernstige gevolgen hebben voor de Turkse democratie”, aldus de minister. Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken noemt de arrestatie een “ernstige tegenslag” voor de democratie.
