Donald Trump beloofde zijn kiezers een streng migratiebeleid en voegt sinds zijn verkiezing de daad bij het woord. Maar hij gaat nu zo ver dat er grote zorgen zijn of hij rechters negeert. Vluchten vol, in Trumps eigen woorden, met Venezolaanse bendeleden verlaten Amerika zonder proces, en uit het hele land duiken verhalen op van mensen die om onverklaarbare redenen uitgezet worden.
Van een statushouder die meer dan dertig jaar in het land woont tot Duitse vakantiegangers, en van een Franse wetenschapper die in een app-gesprek kritiek uitte op Trumps beleid tot een Canadese actrice die in Los Angeles werkt: steeds meer mensen lopen risico op uitzetting.
Het overkwam ook het pasgetrouwde stel Bradley Bartell en Silvia Muñoz. Bij terugkeer op het vliegveld van Wisconsin na hun huwelijksreis naar Puerto Rico vroeg een immigratiedienst-agent: “Ben jij een Amerikaanse burger?” Muñoz antwoordde eerlijk: “Nee, ik kom uit Peru.” Hoewel ze een verblijfsvergunning had aangevraagd en net getrouwd was met een Amerikaan, werd ze toch meegenomen door de Immigration and Customs Enforcement (ICE). Nu kan Bartell zijn vrouw alleen nog spreken tijdens 30-cent-per-minuut telefoongesprekken vanuit detentie. “Onwerkelijk en vreselijk”, zegt hij tegen de NOS.
Trump heeft de stemmen van vele Amerikanen gewonnen door zijn belofte om Amerika te ontdoen van “criminele immigranten”. Ook Bradley Bartell stemde op Trump, “maar de aanpak is veel strenger dan verwacht”, zegt hij nu. Hij heeft grote zorgen over zijn vrouw, die met tachtig vreemden opgesloten zit in een zaal vol met stapelbedden.
Met hun trouwringen om, vertrouwde het stel erop dat de immigratiedienst wel doorhad dat Silvia zich netjes had aangemeld voor een green card, een verblijfsvergunning. Maar haar originele visum was al wel verlopen. Bartell zegt: “Mijn advocaat heeft mij uitgelegd dat het niet zo hoort te gaan. Als je met een Amerikaan trouwt, hoor je zulke problemen niet te hebben.”
Green card biedt geen zekerheid
Silvia beschikte dus niet over een green card, maar er zijn ook gevallen van statushouders die wel een verblijfsvergunning hadden maar desondanks door de ICE werden meegenomen. Fabian Schmidt, een 34-jarige Duitse elektrotechnisch ingenieur die in New Hampshire woont, werd vastgehouden en onder druk gezet om zijn green card op te geven.
Zijn moeder vertelde aan de lokale omroep WGBH News dat haar zoon 7 maart op de luchthaven van Boston urenlang “gewelddadig werd ondervraagd” na terugkomst van een reis naar Luxemburg.
Schmidt werd daarna door de ICE overgebracht naar een detentiecentrum waar hij nog steeds wordt vastgehouden. De reden was een oude aanklacht uit 2015, toen hij marihuana in zijn auto had en onder invloed reed. Of dat voldoende grond is om zijn verblijfsvergunning in te trekken, is onduidelijk.
Er zijn ook twijfels over de zaak van de Palestijnse activist Mahmoud Khalil, die sinds zijn arrestatie op 8 maart vastzit in een detentiecentrum in Louisiana. Khalil speelde een prominente rol bij de pro-Palestijnse studentenprotesten op Columbia University in New York.
Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid (DHS) verdenkt Khalil van “het leiden van activiteiten in de lijn van Hamas” en dreigt zijn verblijfsvergunning in te trekken. De beschuldigingen en het dreigement leiden tot ophef, zoals een demonstratie in de Trump Tower in New York. Buitenlandminister Rubio verklaarde op X dat de VS “de visa en verblijfsvergunningen intrekt van Hamas-aanhangers in de VS, zodat ze uitgezet kunnen worden.”
David Super, hoogleraar constitutioneel recht aan Georgetown University, heeft kritiek op de manier hoe de regering-Trump omgaat met vrijheid van meningsuiting. “Het eerste amendement beschermt de vrijheid van meningsuiting van iedereen in Amerika, ook mensen met green cards.” Dat Trump het oneens is met Khalil betekent niet dat er een wettelijke basis is om zijn verblijfsvergunning in te trekken, oordeelt Super. Een federale rechter heeft om die reden Khalils uitzetting geblokkeerd.
‘Constitutionele crisis’
Uitzettingen en detentie door de ICE is geen nieuw fenomeen. Maar wat wel nieuw lijkt, is het vasthouden van mensen met geldige papieren en een president die de uitspraken van rechters negeert. “De scheiding der machten bestaat al sinds 1789 in ons land. Maar nu lijkt Trump ons in een richting te sturen waar zijn macht zwaarder telt”, stelt Super.
Trump zet dan ook een federale rechter die hem terugfloot neer als ‘radicaal-links’ en wijst erop dat de rechter geen president is. Hoogleraar Super ziet dit als een aanval op het rechtssysteem: “Trump probeert de grondwet fundamenteel te veranderen.”
