De hoogste diplomaat van Nieuw-Zeeland in het Verenigd Koninkrijk wordt uit zijn functie ontheven nadat hij een opmerking had gemaakt over Donald Trump.
Phil Goff had zich publiekelijk onwelgevallig over de Amerikaanse president uitgelaten. Hij sprak zijn woorden uit bij een bijeenkomst in Londen waar ook de Finse minister van Buitenlandse Zaken Valtonen aanwezig was. In een openbaar gesprek met haar meldde Goff de toespraak te hebben herlezen van de latere premier Winston Churchill die hij hield na ondertekening van het verdrag van München in 1938.
Geannexeerd
Met dat verdrag werd geaccepteerd dat Hitler de Tsjechische regio Sudetenland had geannexeerd in ruil voor vredesgaranties. Toenmalige Britse premier Chamberlain noemde het verdrag “vrede voor onze tijd”. De vredesgaranties van de Duitse leider bleken uiteindelijk niets waard: ruim een jaar later begon de Tweede Wereldoorlog.
“Ik herlas de speech die Churchill gaf in het Lagerhuis in 1938 na het verdrag van München”, zei Goff in de microfoon. “Churchill wendde zich tot Chamberlain en zei: ‘Je had de keus tussen schande en oorlog. Je koos voor schande, maar je krijgt oorlog.'” Daarna vervolgde Goff: “President Trump heeft een buste van Churchill in de Oval Office laten herstellen. Maar denk je echt dat hij iets van geschiedenis snapt?”
‘Je kunt niet vrijuit spreken’
De Nieuw-Zeelandse minister van Buitenlandse Zaken Winston Peters zegt dat het ontslaan van Goff een van de moeilijkste dingen was die hij heeft moeten doen in zijn carrière. Hij zei eerder naar tevredenheid met hem te hebben samengewerkt en hem al lang te kennen, maar dat hij niet anders kon. “Als je op die plek zit, vertegenwoordig je de regering en het beleid. Je kunt niet vrijuit spreken, je bent het gezicht van Nieuw-Zeeland”, zei de minister. “Zo gedraag je je diplomatiek niet als je het uithangbord van jouw land bent”.
Goff was eerder onder meer minister van Buitenlandse Zaken en minister van Justitie. Sinds begin 2023 was hij hoge commissaris namens Nieuw-Zeeland in het Verenigd Koninkrijk. Dat is een functie die vergelijkbaar is met die van een ambassadeur, maar anders heet in gemenebestlanden. Hij keert nadat hij zijn opvolger wegwijs heeft gemaakt terug naar Nieuw-Zeeland.
Partijgenoot bij Labour en voormalig Nieuw-Zeelandse premier Helen Clark stelt dat ze het “een mager excuus vindt om een gerespecteerde voormalige minister van Buitenlandse Zaken te ontslaan”. Ze zegt onlangs bij de veiligheidstop in München te zijn geweest “waar velen parallellen trokken tussen München in 1938 en de acties van de VS van nu”.
De huidige Labour-leider Chris Hipkins prijst de staat van dienst van Goff, maar stelt tegelijkertijd dat hij te ver is gegaan als diplomaat door de kennis van geschiedenis van een Amerikaanse president in twijfel te trekken. “Het gaat zeker een grens over. Of dat iets is waar hij voor ontslagen moest worden is uiteindelijk de beslissing van Winston Peters”.
