
Na weken vergaderen en een nachtelijke lijdensweg voor de onderhandelaars heeft het kabinet de voorjaarsnota openbaar gemaakt. Het is het onderhandelingsakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB over de bijgestelde Rijksfinanciën voor de komende periode. Daarin zit niet alleen goed nieuws.
De belangrijkste thema’s zijn volgens het kabinet “stabiliteit en veiligheid en gerichte investeringen”. Ook loopt het begrotingstekort niet te veel op, tot 3 procent. Maar aan de maatregelen zit ook een prijskaartje. “Om de tekorten niet te laten oplopen moeten er keuzes worden gemaakt”, zegt minister Heinen van Financiën (VVD).
Zo wordt er bezuinigd op het kindgebonden budget, wordt de duur van de werkloosheidsuitkering WW met een half jaar verkort en worden zelfhulpmedicijnen zoals paracetamol niet meer vergoed.
Ook wordt er geschoven met geld dat voor de toekomst was gereserveerd maar mogelijk niet wordt uitgegeven, dat worden “kasschuiven’ genoemd. Met deze boekhoudkundige ingreep heeft het kabinet miljarden euro’s vrijgespeeld waar de wensen van de coalitiepartijen mee worden betaald.
De fractievoorzitters Wilders, Yesilgöz, Van Vroonhoven en Van der Plas vertelden deze week al wat zij zelf voor hun achterban hebben binnengehaald. Vervolgens ging de ministerraad er gisteren mee akkoord en hebben de ambtenaren van het ministerie van Financiën alles nog een laatste keer doorgerekend.
Minister Heinen van Financiën (VVD) is tevreden: “We schuiven geen rekeningen door. Daarmee voorkomen we dat in de toekomst de belastingen stijgen.” Een begrotingstekort betekent dat de overheid meer geld uitgeeft dan er binnenkomt. Volgens de regels van de EU mag dat maximaal 3 procent zijn.
Er lekten al veel onderdelen uit, zoals de steun aan Oekraïne, meer geld voor defensie en een verlaging van de energiebelasting. Ook gaat er elk jaar 200 miljoen euro naar het verbeteren van de WIA, de regeling voor arbeidsongeschikten.
Voor de rechter slepen
Gemeenten krijgen 3 miljard euro extra zodat zij hun wettelijke taken kunnen uitvoeren zonder dat de parkeertarieven en hondenbelastingen extreem omhoog moeten. De gemeenten hadden gedreigd het kabinet voor de rechter te slepen als ze dat geld niet zouden krijgen.
Dat lijkt nu van de baan, zei minister Uitermark van Binnenlandse Zaken (NSC). Wel moeten de gemeenten de komende jaren gaan meewerken aan het “hervormen” van de jeugdzorg en Wet maatschappelijke ondersteuning zodat deze regelingen minder geld gaan kosten.
Verder is de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB het eens geworden over meer geld in de portemonnee van huishoudens:
Volgens minister Beljaarts (PVV) komt de rekening hiermee nauwelijks bij het bedrijfsleven te liggen. “Terwijl dat in het verleden regelmatig wel zo was. We hebben ondernemers maximaal ontzien.”
Beljaarts is blij met een nieuwe fiscale regeling voor start-ups en scale-ups, dat zijn nieuwe bedrijven die soms moeite hebben goed personeel te lokken met arbeidsvoorwaarden. Werknemers van deze bedrijven kunnen door de regeling met belastingvoordeel aandelenopties bezitten.
De onderhandelingen over de aanpassing van de begroting voor dit jaar verliepen moeizaam omdat de vier partijen zeer uiteenlopende standpunten hebben en de vier partijen elkaar wantrouwen.
Grote vraagstukken zoals de stikstofcrisis en de aanpak van klimaatverandering worden doorgeschoven naar de begroting voor volgend jaar, de Miljoenennota op Prinsjesdag. De partijen verwachten hier opnieuw lastige onderhandelingen over.