Donald Trump voert de druk op Harvard verder op. De president bevroor eerder al ruim 2 miljard dollar aan overheidsgeld, nu staat ook een belastingontheffing op de tocht. Bovendien dreigen uitwisselingsstudenten geen visum meer te krijgen. Critici noemen het een aanval op de academische vrijheid.
Tijdens de campagne beloofde Trump al met universiteiten de strijd aan te gaan over “transgender onzin en andere ongepast materiaal over ras, sekse en politiek”. Nu hij president is, eist hij verschillende aanpassingen, zoals het schrappen van diversiteitsprogramma’s, minder rechten voor trans studenten en een hardere aanpak van pro-Palestijnse protesten.
Om zijn eisen kracht bij te zetten, dreigde hij verschillende universiteiten te korten. Zo verloor Cornell in New York 1 miljard aan federaal geld, kreeg Northwestern ongeveer 790 miljoen minder en werden ook bij Princeton voor 210 miljoen aan verschillende contracten geschrapt.
Voor Columbia University was het wegvallen van het geld aanleiding inderdaad veranderingen door te voeren. Zo kwam het Midden-Oostendepartement onder verscherpt toezicht, werd er meer bewaking ingehuurd en waren gezichtsmaskers voortaan niet meer toegestaan bij protesten. Rector Armstrong stapte op na felle kritiek op die wijzigingen.
Harvard verzette zich juist tegen Trumps vorderingen. Volgens bestuursvoorzitter Garber heeft de Amerikaanse overheid niets te zeggen over het onderwijs aan Harvard. “De universiteit zal zijn onafhankelijkheid niet opgeven of afstand doen van grondwettelijke rechten.”
Het leidde ertoe dat Trump deze week 2,2 miljard dollar voor de universiteit introk en nu dus met meer maatregelen dreigt. Zo wil hij een eind aan de belastingontheffing voor Harvard die voor alle onderwijsinstellingen geldt. Die vrijstelling levert Harvard nu nog een belastingvoordeel van een half miljard op.
“Voorwaarde voor die ontheffing is dat ze het algemeen nut dienen”, redeneert de president op sociale media. “Ze moeten belasting betalen als ze politieke, ideologische, en door terroristen geïnspireerde meuk blijven uitdragen.” Onderwijsminister McMahon sloot niet uit dat ook andere universiteiten uitgesloten kunnen worden.
Een besluit van de belastingdienst wordt binnenkort verwacht. Harvard zou daar nog tegen in beroep kunnen gaan. De universiteit noemt het een ongekend harde sanctie die in het verleden nog nooit zo gebruikt is.
Meer dreigementen
Daarnaast dreigt het ministerie van Binnenlandse Zaken geen visa meer uit te geven voor buitenlandse studenten, ruim een kwart van het totaal. Minister Noem eist dat Harvard voor 30 april opheldering geeft over beschuldigingen tegen studenten uit het buitenland, zoals het bedreigen van medestudenten of personeel, belemmeren van colleges of opgelegde sancties.
De regering-Trump beschuldigt pro-Palestijnse betogers van antisemitisme en zegt dat universiteiten dat mogelijk maken door demonstraties toe te staan. Er werd daarom de afgelopen weken al vaker hard opgetreden tegen deelnemers. Zo werd een organisator daarvan ondanks een verblijfsvergunning opgepakt om te worden uitgezet. Die zaak is nog onder de rechter, maar ook van honderden andere betogers werden de vergunningen ingetrokken.
In reactie op dit dreigement zegt Harvard dat “wij ons aan de wet blijven houden en ervan uitgaan dat de overheid hetzelfde doet”. Dat betekent volgens de woordvoerder dat er bewijs moet zijn als betogers van strafbare feiten worden verdacht en dat iedereen de kans moet krijgen zichzelf te verdedigen. Eerder werd al duidelijk dat de regering-Trump het bij uitzettingen soms niet nauw neemt met de geldende rechtsgang.
Trump heeft in de eerste maanden van zijn tweede termijn vaker financiële middelen ingezet tegen instituties die hij als een bedreiging ziet. Zo wist hij honderden miljoenen aan gratis werk af te dwingen bij advocatenkantoren, met het dreigement dat ze anders geen overheidswerk meer zouden mogen doen. Over deze praktijk lopen nog verschillende rechtszaken van kantoren die zich niet bij dergelijke dreigementen neerlegden.
