Opsporingsdiensten schieten tekort bij het aanpakken van mensenhandel. Dat constateert Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, Conny Rijken.
Uit een eigen studie van de Nationaal Rapporteur blijkt dat er bij de politie, de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Koninklijke Marechaussee veel signalen binnenkomen, maar dat de diensten daar wisselend mee omgaan. In sommige gevallen schieten de opsporingsdiensten “ernstig tekort”, zegt Rijken.
Signalen van mensenhandel zijn bijvoorbeeld het ontbreken van huisvesting, seksuele uitbuiting of geweld en lange werkdagen. Daders lijken vaak misbruik te maken van kwetsbaarheden van slachtoffers, zoals psychische problemen, schulden of minderjarigheid.
“Ook mensen die niet specifiek op de portfolio mensenhandel zitten, moeten signalen herkennen, oppakken en doorverwijzen”, stelt Rijken. “Denk bijvoorbeeld aan diefstal of bij het oppakken van een drugsrunner. Het kan zijn dat diegene in een netwerk zit. Ook de persoon achter de balie of de wijkagent moet daar alert op zijn en signalen doorsturen.”
‘Te afwachtend’
De rapporteur concludeert dat de opsporingsdiensten verschillen in het signaleren van mensenhandel. Volgens Rijken heeft de Arbeidsinspectie een “te afwachtende houding” en is er bij de Koninklijke Marechaussee “verwarring in de taakopvatting”. Dat moet beter, stelt de rapporteur.
Uit de studie blijkt dat de Arbeidsinspectie te vaak, en zonder verder onderzoek, concludeert dat meldingen “geen zaak voor opsporing” zijn. Slechts in 30 procent van de gevallen spreekt de inspectie met een slachtoffer. Bij de politie gebeurt dit in 69 procent van de gevallen. De marechaussee spreekt bijna in alle gevallen (93 procent) met het slachtoffer.
Toch liggen er ook bij de marechaussee nog verbeterpunten, stelt Rijken. “Er heerst een verschil in opvatting over de werkwijze. Op sommige luchthavens start de marechaussee een observatie, maar bij andere luchthavens wordt er snel doorverwezen naar de politie. Want dan vinden ze het niet hun taak”.
Rijken erkent dat de instanties kampen met personeelstekorten, maar stelt dat er juist daarom binnen de politie breed aandacht moet zijn voor dit probleem. “Dat kan de specialisten juist ontlasten en helpen.”
