Moslimdiscriminatie is hardnekkig, ontwrichtend en wordt steeds normaler gevonden in alle lagen van de Nederlandse samenleving. Dat concluderen onderzoekers van het bureau Regioplan en de Universiteit Utrecht uit een literatuurstudie en gesprekken met moslims, belangengroepen, experts en beleidsmakers.
De uitkomst van het onderzoek laat zien dat moslimdiscriminatie een wijdverspreid fenomeen is dat verschillende vormen kan aannemen. Het gaat vaak niet om losse incidenten, maar om een patroon, staat in een brief aan de Tweede Kamer.
Discriminatie van moslims is aanzienlijk op de arbeidsmarkt, in het onderwijs, bij het zoeken van huisvesting en in de gezondheidszorg. Het komt vaak ook tot uiting in persoonlijk contact en gebeurt soms op subtiele manieren, waar moeilijk de vinger op te leggen is.
Niet volwaardig
Volgens het onderzoek, in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, zijn er ook sterke aanwijzingen voor discriminatie door de overheid en binnen de financiële sector. Nederlandse moslims ervaren discriminatie door instituties, bijvoorbeeld doordat ze onevenredig vaak worden gecontroleerd of beboet.
Vooral moslims van jongere generaties hebben vaak het gevoel niet als volwaardig te worden gezien. De onderzoekers waarschuwen dat zij hierdoor de verbinding met de Nederlandse samenleving kunnen kwijtraken, terwijl onderlinge verbondenheid juist nodig is om belangrijke maatschappelijke problemen op te lossen.
Sommige moslims die meededen aan het onderzoek beschrijven dat ze als gevolg van institutionele vormen van discriminatie proberen om onder de radar van de overheid te blijven. De populariteit van de PVV zien ze als teken dat ze niet breed worden geaccepteerd in Nederland.
Systeem aanpakken
Een eerste stap om dit probleem tegen te gaan is volgens de onderzoekers om het te erkennen. Verder pleiten ze ervoor om het systeem aan te pakken, niet de individuen. Maatregelen die tot verbetering kunnen leiden, zijn bijvoorbeeld het opstellen van richtlijnen in de zorg. Moslims zouden volgens de onderzoekers bij de aanpak betrokken moeten worden.
Dit is niet het eerste onderzoek waaruit blijkt dat moslims discriminatie ervaren. De laatste veiligheidsmonitor van het CBS toont aan dat moslims de grootste groep Nederlanders zijn die te maken hebben met discriminatie vanwege hun religie of levensbeschouwing.
Uit onderzoek van de Radboud Universiteit van vorig jaar bleek dat moslima’s veelvuldig met discriminatie te maken hebben in alle fasen van hun werk bij het ziekenhuis.
Het kabinet komt voor de zomer met een reactie op de bevindingen. Minister Uitermark van Binnenlandse Zaken en staatssecretaris Nobel voor Participatie en Integratie beloven met een “krachtig vervolg” te komen, zoals ook in het regeerprogramma is afgesproken.
