Afgelopen jaar vroegen een kwart meer mensen advies bij het Huis voor Klokkenluiders dan in 2023, blijkt uit het jaarverslag van de organisatie.
Bij het Huis voor Klokkenluiders kunnen mensen melding maken van een misstand op hun werk met gevolgen voor de maatschappij. Ze kunnen er bijvoorbeeld hulp vragen als ze vermoeden dat een leidinggevende fraudeert met overheidsgeld, of als ze zien dat collega’s zich niet houden aan veiligheidsregels voor het werken met gevaarlijke stoffen.
Het Huis voor Klokkenluiders kreeg afgelopen jaar 467 nieuwe verzoeken, in 2023 waren dat er 369, het jaar daarvoor 243. De toename heeft volgens de organisatie te maken met een subsidieregeling waarmee klokkenluiders sinds februari vorig jaar gratis rechtsbijstand kunnen krijgen.
Niet altijd klokkenluiderszaak
Als iemand melding doet bij het huis wordt gekeken of het daadwerkelijk gaat om een klokkenluiderszaak. Afgelopen jaar had de organisatie 81 zaken in behandeling die zo waren aangemerkt. Sommige zaken waren al gestart voor 2024.
Adviesverzoeken blijken niet altijd een klokkenluiderszaak te zijn. In 21 procent van het totaal aantal verzoeken ontbreekt volgens de organisatie een link met werk en 14 procent is een individueel arbeidsconflict. Van de 467 adviesverzoeken in het afgelopen jaar had een groot deel te maken met sociale onveiligheid. Vaak ging het hierbij over intimidatie en machtsmisbruik door leidinggevenden, maar ook over racisme en discriminatie, pesten en sociale isolatie.
Andere misstandvermoedens hadden betrekking op fraude, aanbestedingen, veiligheid van materialen, naleving van voorschriften, omgang met persoonsgegevens, academische vrijheid of over de kwaliteit van zorg of publieke dienstverlening.
Bakfietsen Babboe
Een klokkenluiderszaak die afgelopen jaar het nieuws haalde, is die van de Babboe-bakfietsen, waarvan het frame spontaan doormidden kon breken. Een medewerker van het bedrijf meldde zich in 2023, omdat een interne melding hierover tot niets leidde.
De zaak werd aangemerkt als een klokkenluiderszaak. “Het was een gevaar voor de veiligheid, voor het verkeer”, zegt een woordvoerder van de organisatie. “En het gevaar was niet eenmalig, want er waren problemen bij meerdere fietsen.”
Het Huis voor Klokkenluiders verwees de melder door naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, die onderzoek deed. Half februari vorig jaar verbood de NVWA de verkoop van de bakfietsen omdat de veiligheid niet gegarandeerd kon worden.
