Emeritus bisschop van Rotterdam Philippe Bär is op 96-jarige leeftijd overleden. Hij was tien jaar bisschop van Rotterdam, tot hij in 1993 onverwacht vertrok om redenen die nog steeds in nevelen gehuld zijn. In 2011 concludeerde de commissie-Deetman, die onderzoek deed naar misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, dat hij priesters de hand boven het hoofd had gehouden.
Bär werd op 29 juli 1928 geboren in Manado in het toenmalige Nederlands-Indië. Hij groeide op in een gezin dat lid was van de Nederlands-hervormde Kerk. Na de verovering van Nederlands-Indië in 1942 door Japan werd hij gescheiden van zijn ouders en vastgezet in een gevangenenkamp voor jongens.
Na de oorlog vertrok hij naar Nederland, waar hij theologie studeerde. In 1983 werd hij onder zijn kloosternaam Philippe Bär benoemd tot hulpbisschop van Rotterdam, naast bisschop Ad Simonis. Een jaar later volgde hij die op als derde bisschop van Rotterdam. Hij was ook bisschop van het Militair Ordinariaat.
Geruchtmakend aftreden
Bär stond bekend als relatief progressief, onder meer betreffende het celibaat. Zo pleitte hij bij een bezoek aan de paus voor het openstellen van het priesterschap voor oudere getrouwde mannen. Dat viel niet bij iedereen in goede aarde: het kwam hem op kritiek uit conservatieve hoek te staan.
In 1993 trad Bär om nooit geheel opgehelderde redenen plotseling af als bisschop. Er waren geruchten over vermeende homoseksuele relaties, die hij altijd heeft tegengesproken. “Ik heb me aan de celibataire wet gehouden”, zei hij in 1994 tegen NRC Handelsblad. “Tegen dergelijke geruchten kun je je niet verdedigen.”
Seksueel misbruik
In 2011 kwam een bikkelhard rapport uit over seksueel misbruik van minderjarigen binnen de Nederlandse Rooms-Katholieke Kerk. Bär kreeg veel kritiek. Volgens de commissie onder leiding van oud-minister en oud-Kamervoorzitter Deetman was hij ernstig tekortgeschoten.
Zo liet hij tegen het advies van de selectiecommissie van het bisdom Rotterdam mannen tot de priesteropleiding toe die er eigenlijk niet geschikt voor werden geacht. Een aantal van die priesters heeft zich schuldig gemaakt aan seksueel misbruik.
Er werd op geen enkele manier ingegrepen. Ook trof Bär geen maatregelen om herhaling te voorkomen, oordeelde de commissie.
Uitvaart
De uitvaart is op maandag 17 maart in de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal in Rotterdam. Hij zal worden begraven op de begraafplaats Sint Laurentius, waar ook de eerste bisschop van Rotterdam, M.A. Jansen, begraven is.
